Sort by
Sort by

Su Tasarrufu

Vietnamlı çiftçiler su kaynaklarını korumak için atıktan nasıl yararlanıyor?

Su tasarrufu
Kahve bitkilerinden oluşan uzun yolda ilerlerken çiftçi Hoàng Mạnh Thu başını iki yana sallayarak şöyle dedi, “Mart veya Nisan ayında normalde yağmur yağardı ama hala yağmadı”. Başının üstünde acımasız bir güneş yükselerek doruğa çıkıyor; ayaklarının altında ise çatlaklarla dolu deseniyle kuru toprak uzanıyordu.

Vietnam, 30 yılın en kötü kuraklığını yaşıyor ve güç koşulların sürmesi bekleniyor.

Ülkenin ulusal meteoroloji merkezi, geçen yıl bazı bölgelerin önceki yıla göre %86 daha az yağış aldığını bildirdi. Mr Thu’nun bölgesinde, sulamada kullanılan beş su deposundan biri kurudu.

Bir kahve yetiştiricisi eskiden beş hektarlık kahve ekim alanına iki kuyu ile bakabiliyordu. “Şimdi” diyor Mr. Thu, “beş kuyu bile yetmiyor.”

Büyük bir sorun

Vietnam, Brezilya'dan sonra dünyanın ikinci en büyük kahve üreticisi ve 2,6 milyon Vietnamlı geçimleri için bu sektöre bel bağlamış durumda. Kahvenin çoğu, tarımın, su kullanımının yüzde 95'ine karşılık geldiği Central Highlands'de yetişir.

Kuraklığın yanı sıra iklim değişikliği ve sulama için su kullanımı, su kıtlığının büyüyen bir sorun olduğu anlamına geliyor. Bu durum, çiftçilerin aslında ihtiyaçlarından çok daha fazla suyu farkından olmadan kullandığı gerçeğiyle de birleşiyor.

Vietnam coffee farmers

Nestlé tarafından müşterek olarak finanse edilen bir çalışma, yağışsız mevsimde kahve yetiştiricilerinin %60'ının gereğinden fazla su kullandığını göstermiştir.

Çevreye çıkan faturanın yanı sıra suyun aşırı kullanımı, kahve sektörünün geleceğine bir tehdit oluşturuyor ve çiftçilerin parasına mal oluyor. Yerel su kuyularından gelen suya ücret ödemezken, pompaları çalıştırmak için yakıt satın almaları gerekiyor ve gereksiz sulamaya harcanan zaman hem boşa harcanmış zaman hem de boşa harcanmış su anlamına geliyor.

Basit bir çözüm

Vietnam'da kahvenin çoğu iki - üç akrelik küçük çiftliklerde yetiştiriliyor. Bu da geniş ölçekli yönetim tekniklerinin konu dışı olduğu anlamına geliyor. Dolayısıyla çiftçilerin, kullanmaları gereken su miktarını daha iyi anlamalarını sağlamak için hesaplı ve kolay bir yöntem gerekli.

Hem hesaplı hem kolay hem de etkin bir çözüm bulmak zordur. Ancak bu vakada Nestlé'nin yerel tarım danışmanlarının yardımıyla bu çözüm bulundu.

Üstelik bunun için bir su şişesi ve konsantre süt kutusuna ihtiyaç var.

Bir kahve yetiştiricisi plastik bir şişeyi toprağa baş aşağı yerleştirip içerideki yoğunlaşma seviyelerini izleyerek toprağın su oranını ölçebilir. Şişenin içerisindeki su damlacıkları seyreldiğinde mevsimin ilk sulama zamanı gelmiş demektir.

Vietnam coffee irrigation infographic

İnfografik (pdf, 1Mb)

Bundan sonra çiftçi, düşen yağmur miktarını ölçmek için boş bir konsantre süt kutusunu kullanabilir. Örneğin standart bir süt kutusunun altıda biri yağmur suyuyla dolduğu takdirde çiftçi, yakınlardaki ağaçlarının 100 litre civarında su aldığını bilir. Sulama seviyeleri de buna göre ayarlanabilir.

“Şişe ve kutu işe yarayabilir” diyen Nestlé’nin Tarım Ekibinin Bölge Şefi Pham Phu Ngoc şöyle devam ediyor: “Bu yöntem, çiftçilerin hâkim olamayacağı kadar bilimsel olabilecek daha karmaşık araçları kullanmaktan daha etkilidir.”

Ngoc'un açıklamasına göre Vietnam’ın kahve yetiştiricileri, her bir sulamada ağaç başına 700 - 1.000 litre su kullanıyor ama artık aynı kahve ürününü sadece 300 - 400 litre su kullanarak elde ediyorlar ki bu da pek çok durumda yarıdan fazla bir tasarrufu ifade ediyor.

Çiftçi Topluluğu

Bu, Ngoc'un, Nestlé'nin ülkede hemen hemen 20.000 güçlü çiftçiden oluşan ve Nestle’ye kahve tedarik eden Çiftçi Topluluğu'na yayılmasına yardımcı oluyor.

“Şişe ve kutu işe yarayabilir. Çiftçilerin hâkim olamayacağı kadar bilimsel olabilecek daha karmaşık araçları kullanmaktan daha etkilidir.” Pham Phu Ngoc, Nestlé’nin Tarım Ekibinin Bölge Şefi

Daha gelişmiş ülkelerdeki çiftçiler su kullanımını azaltmak için daha sofistike taktikler kullanırken, taban faaliyetleri ve eğitim, kırsal Vietnam'da etkisini kanıtlıyor. Süt kutusu ve plastik şişe, kolayca kullanılabilen ve önemli etkiye sahip günlük objelere iyi birer örnek.

Beş ayrı kuyudan yeterli miktarda su almaya çabalayan Hoàng Mạnh Thu, bu sistemden yararlanan pek çok kişiden biri. Tekniği benimsediğinden bu yana kahve üretimi %10 arttı ve aynı zamanda su kullanımı da önemli oranda azaldı. Mr. Thu, masrafsız şişe boğazı yönteminin gübreden üçte bir; iş gücü, elektrik ve yakıttan ise yarı yarıya tasarruf sağladığını söyledi.

Nestlé, küresel Nescafé Planı’nın bir parçasını oluşturan ve Yağmur Ormanları Birliği ile geliştirdiği Nescafé Daha İyi Çiftçilik Uygulamaları aracılığıyla Vietnam'daki Çiftçi Bağı ağına, su kaynaklarını korumaya yönelik daha kapsamlı kılavuz ilkeler sunuyor.

İsviçre Kalkınma ve İş Birliği Ajansı ile çalışan Şirket, kendi tedarik ağının ötesinde, kahve yetiştiricilerine su tasarrufu tekniklerinin iletilmesine de yardımcı oluyor.

“Şişe ve kutu, topraktaki nem içeriğini ölçmede kullanılan basit araçlardır" diyen Nestlé’nin İsviçre'deki genel merkezinde bulunan Su Kaynakları Teknik Müdürü Carlo Galli, sözlerini şöyle sürdürüyor: “Vietnam örneği, yüksek teknolojiyle ilgili bir durum değil; daha çok sağduyulu, kolay ve uygulanabilir çözümler bulmaktan ibaret.”